JAK WESPRZEĆ STARSZE DZIECKO, GDY POJAWIA SIĘ MŁODSZE?

• Jeżeli dowiadujesz się, że Wasza rodzina się powiększy, przygotuj do tego swoje starsze dziecko. Niech będzie jedną z pierwszych osób, które się o tym dowiedzą.
• Rozmawiaj z dzieckiem o tym, ze w domu pojawi się noworodek. Powiedz, że mama będzie na kilka dni musiała pójść do szpitala i kto się nim będzie w tym czasie opiekować (tato, babcia, ciocia). Przygotuj malucha na to, że na początku noworodek jest bardzo malutki, bezradny i potrzebuje pomocy. Może się więc zdarzyć, że będziesz mieć dla starszaka trochę mniej czasu, ale zapewnij, że nadal będzie kochany i potrzebny.
• Jeżeli powiększenie się rodziny wymagać będzie innych dodatkowych zmian, wprowadź je wcześniej, nim pojawi się noworodek – np. przenieś dziecko do innego pokoju, przedłuż czas pobytu w przedszkolu i niech już teraz odbiera je kto inny niż mama.
• Gdy na świat przychodzi nowy członek rodziny, starsze dziecko ma prawo być zazdrosne i czuć się zagrożone. Zmienia się cały jego świat. Narodziny brata czy siostry może doświadczać jako straty – przecież traci wyłączność na Twoją miłość, uwagę i czas.
• Zaakceptuj, że w tej sytuacji maluch przeżywa wiele negatywnych uczuć – złość, zazdrość, zachwianie poczucia bezpieczeństwa. Nie zaprzeczaj im, tylko adekwatnie odzwierciedlaj. Powiedz: ”Rozumiem, że jesteś zły”; „Widzę, że przeszkadza Ci, gdy maleństwa stale płacze”…
• Nawet jeśli Twoje dziecko czekało na rodzeństwo, po jego narodzinach może poczuć zawód, rozczarowanie lub niechęć do maleństwa. To jest również normalna reakcja.
• Nie skupiaj się wyłącznie na noworodku, gdyż starsze dziecko poczuje się odrzucone. Jest mu jeszcze trudno zrozumieć, że nie jesteś w stanie być w pełni na nim skoncentrowana, gdy zajmujesz się maleństwem. Nie oczekuj więc takiego zrozumienia i świadomości u kilkulatka.
• Ważne, by tak zorganizować codzienne życie rodziny, by każde z rodziców (zwłaszcza mama) miało każdego dnia przynajmniej chwilę, nawet pół godziny, na wyłączność dla starszaka. Spędźcie je razem na czymś przyjemnym i satysfakcjonującym dla dziecka. Jeżeli w tym czasie młodsze zapłacze, niech zajmie się nim drugi rodzic.
• Pozwól dziecku na pomoc przy niemowlęciu. Może podać pieluszkę, rozłożyć ręcznik, pokołysać wózek. Nigdy go jednak do tego nie zmuszaj, jeśli nie ma na to ochoty i nie jest zainteresowane pomocą przy maleństwie. Natomiast zawsze chwal za jego pomoc i zaangażowanie, podkreślaj jak wiele znaczy dla Ciebie, także dla małego braciszka czy siostrzyczki.
• Przed przyjściem gości uprzedź ich, by najpierw zainteresowali się Twoim starszym dzieckiem, porozmawiali z nim, chwilę się pobawili, nim zwrócą uwagę na nowego członka rodziny. Niemowlę nie doświadczy tego jako odrzucenia, a starsze poczuje się dzięki temu ważne. Jeżeli goście chcą przynieść prezenty, niech pamiętają tez o starszaku. Na wszelki wypadek miej zawsze schowany jakiś drobiazg, gdyby komuś zdarzyła się „wpadka” i przyniósł cos tylko dla maleństwa.
• Starsze dziecko po narodzinach rodzeństwa może przejść okres regresu i zachowywać jak dzidziuś (moczyć się, mówić jak dzidziuś, chce ssać pierś, itp.). nie należy za to malucha karać ani karcić, on po prostu stara się zwrócić na siebie uwagę, bo czuje się zagrożony. Najlepiej ignorować takie zachowania dziecka. Warto podkreślać natomiast przywileje, jakie wynikają z tego, że jest już starsze (np. że może oglądać bajki).
• Jeżeli starszak okazuje wobec Ciebie czy rodzeństwa negatywne uczucia, to się o to nie obrażaj. Nie daj się nabrać, gdy mówi: „Już Was nie kocham”. W ten sposób Cię testuje. Powtarzaj w takich sytuacjach: „Ale ja Ciebie kocham…Nawet gdy się na mnie złościsz”.

Magdalena Żyła
psycholog
(artykuł napisany na podstawie czasopisma Doradca Nauczyciela)